
دکتر رضا نعمتی
متخصص بیمارهای مغز و اعصاببوشهر
دکتر متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست، پزشکی تخصصی است که بر روی تشخیص و درمان اختلالات سیستم عصبی تمرکز دارد. این تخصص شامل بررسی و مداخله در بیماریها و مشکلات مرتبط با مغز، نخاع و عصبها است. دکتر مغز و اعصاب مسئول بررسی علائم و نشانههای اختلالات عصبی مانند سردرد، سرگیجه، درد عصبی، خسارت عصبی، تشنج و اختلالات حافظه است. آنها میتوانند از طریق تاریخچه بیماری، امتحان فیزیکی، آزمایشها تشخیصی مانند تصویربرداری مغز و عصبشناسی الکترومایوگرافی (EMG) تشخیص دقیق بدهند و برنامه درمانی مناسب را تعیین کنند.
نورولوژی یا علم اعصاب، بخشی از علوم پزشکی است که به مطالعه سیستم عصبی اختصاص دارد. سیستم عصبی به دو بخش اصلی تقسیم میشود: سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و سیستم عصبی محیطی (عصبهای خارج از مغز و نخاع). نورولوژیستها یا پزشکان عصبی به تشخیص و درمان اختلالات و بیماریهای مرتبط با این سیستم میپردازند.
تخصصهای زیرمجموعه نورولوژی شامل موارد زیر هستند:
نورولوژیستها در تشخیص و درمان بیماریهای مختلفی مانند صرع، سکته مغزی، مولتیپل اسکلروز، پارکینسون، میگرن، اختلالات حافظه و غیره فعالیت میکنند.
متخصصان مغز و اعصاب یا نورولوژیستها وظایف گستردهای دارند که از تشخیص و درمان اختلالات عصبی گرفته تا پیشگیری از بیماریهای مرتبط با سیستم عصبی میپردازد. برخی از وظایف اصلی این تخصص عبارتند از:
در کل، نورولوژیستها نقش مهمی در حفظ سلامت و بهبود کیفیت زندگی افراد با اختلالات عصبی دارند.
مراجعه به دکتر مغز و اعصاب (نورولوژی) در موارد مختلف ممکن است لازم باشد. در زیر تعدادی از شرایطی که نشاندهنده نیاز به مشاوره با دکتر فوق تخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) هستند آورده شده است:
1.سردرد شدید و مزمن: اگر شما با سردرد شدید و مزمن مواجه هستید که به درمانهای معمولی پاسخ نمیدهد، بهتر است با یک نورولوژیست مشاوره کنید.
2.صرع: اگر تجربه حملات صرع داشتهاید، نیاز به ارزیابی توسط نورولوژیست دارید تا درمان مناسب شروع شود.
3.اختلال حافظه و تمرکز: اگر با مشکلات حافظه، تمرکز، یا اختلالات شناختی مواجه هستید، مراجعه به یک نورولوژیست به عنوان قدم اول مفید است.
4.علائم اختلال حرکتی: اگر با اختلالات حرکتی مانند لرزش، سختی در حرکت، یا مشکلات مشابه روبرو هستید، نورولوژیست ممکن است بتواند تشخیص دقیقی برای این مشکلات بگذارد.
5.مشکلات در گفتار و زبان: اگر با مشکلاتی مانند ناخوانا بودن، مشکلات در گفتار یا زبان مواجه هستید، مراجعه به نورولوژیست میتواند کمک کننده باشد.
6.سایر علائم عصبی: هرگونه تغییر ناگهانی در حالت و یا علائم عصبی ناشی از ضربه، سکته مغزی و یا سایر علتها نیاز به ارزیابی توسط یک نورولوژیست دارد.
7.مشکلات خواب: اگر با مشکلات خواب مثل بیقراری شبانه، خواب آلودگی، یا هیپنوپمپسیا (خفگی در زمان خواب) روبرو هستید، نیاز به ارزیابی توسط متخصص نورولوژی دارید.
در کل، هرگاه که علائم عصبی یا مشکلات مرتبط با سیستم عصبی داشته باشید و این علائم به طور مداوم یا به صورت ناگهانی تشدید شوند، مراجعه به پزشکان مغز و اعصاب توصیه میشود. همچنین، در موارد اضطراری مانند سکته مغزی یا حوادث دیگر، به شدت توصیه میشود که فوراً به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
پزشکان مغز و اعصاب (نورولوژیستها) در تشخیص و درمان مجموعه گستردهای از بیماریها و اختلالات عصبی فعالیت میکنند. برخی از بیماریها و مسائلی که نورولوژیستها در زمینه درمان آنها تخصص دارند عبارتند از:
1.سکته مغزی (Cerebrovascular Accident – CVA): نورولوژیستها در تشخیص و مدیریت بیماران با سکته مغزی فعالیت دارند. این شامل استفاده از داروها، فیزیوتراپی، و در برخی موارد جراحی میشود.
2.صرع: تشخیص و درمان افرادی که با حملات صرع مواجه هستند، از جمله وظایف نورولوژیستهاست.
3.مولتیپل اسکلروز (Multiple Sclerosis – MS): دکتر مغز واعصاب در تشخیص و مدیریت این بیماری ایمنیای که به سیستم عصبی آسیب میزند، نقش دارند.
4.پارکینسون (Parkinson’s Disease): در تشخیص و درمان بیماران با بیماری پارکینسون که به اختلال حرکتی و عصبی منتهی میشود، نورولوژیستها فعالیت میکنند.
5.آلزایمر (Alzheimer’s Disease): در تشخیص و مدیریت بیماران با اختلال حافظه و مشکلات شناختی مرتبط با بیماری آلزایمر نیز نورولوژیستها نقش دارند.
6.سردرد و میگرن: دکتر متخصص مغز و اعصاب به تشخیص و درمان مشکلات سردرد و میگرن میپردازند.
7.تومورهای مغزی: نورولوژیستها مشغول به تشخیص و مدیریت تومورهای مغزی هستند، که ممکن است نیاز به جراحی یا درمانهای دیگر داشته باشند.
8.اختلالات حسی و حرکتی: بهترین دکتر متخصص مغز و اعصاب در تشخیص و درمان اختلالات حسی مانند ناتوانی حرکتی، لرزش، و سایر مشکلات مشابه نقش دارند.
9.اختلالات گفتار و زبان: نورولوژیستها ممکن است در تشخیص و درمان اختلالات گفتار و زبان به دنبال مشکلات عصبی فعالیت کنند.
10.اختلالات خواب: پزشکان مغز واعصاب نیز مسئول تشخیص و درمان اختلالات خواب مانند بیقراری شبانه، اختلال خواب آلودگی، و هیپنوپمپسیا (خفگی در زمان خواب) هستند.
همچنین، نورولوژیستها در تحقیقات علمی و بهروزرسانی دانش در زمینه اختلالات عصبی نیز فعالیت دارند.
تفاوت اصلی بین جراح مغز و اعصاب و دکتر فوق تخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست) در زمینههای تخصصی و نوع فعالیتهای حرفهای آنها است:
دکتر فوق تخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست، یک پزشک است که در زمینه تشخیص و درمان بیماریها و اختلالات مغز، نخاع، عصبها و سایر اجزای سیستم عصبی فعالیت میکند.
نورولوژیستها به وسیله داروها، تحقیقات تصویربرداری (مانند MRI و CT Scan)، فیزیوتراپی، و مداخلات دیگر درمانی سعی در مدیریت بیماریهای عصبی میکنند.
غالباً در تشخیص و مدیریت بیماریها بدون نیاز به جراحی فعالیت میکنند، ولی ممکن است در مواردی که نیاز به جراحی باشد، بیمار را به جراح مغز و اعصاب ارجاع دهند.
جراح مغز و اعصاب یا نوروسرجری، یک پزشک جراح است که در زمینه جراحی بر روی مغز، نخاع، و سایر اجزای سیستم عصبی فعالیت میکند.
این پزشکان ممکن است به جراحیهای مختلف اعصاب و مغز، از جمله برداشتن تومورها، درمان عروقی، جراحیهای آسیب دیده نخاع و مدیریت دیگر مشکلات جراحی مغز و عصبی مشغول باشند.
در برخی موارد، نورولوژیستها ممکن است به عنوان پیشمرحله در تشخیص بیماریها فعالیت کنند و در صورت نیاز به جراحی، بیمار را به جراح مغز و اعصاب ارجاع دهند.
به طور کلی، نورولوژیستها و جراحان مغز و اعصاب به صورت تخصصی در امور عصبی و مغزی فعالیت میکنند، اما تفاوت اصلی در روشها و نوع مداخلات درمانی آنها است.
نوبتدهی اینترنتی دکتر قلب و عروق از طریق سایت پزشک ایران انجام میشود. با این روش، برای گرفتن وقت ملاقات با دکتر، نیازی به تماس تلفنی یا حضور حضوری در مطب ندارید.
در سایت پزشک ایران بهترین متخصصان مغز و اعصاب را پیدا کنید و با آنها در ارتباط شوید.